D.O.F.T.

Manyetizma, manyetik alan tarafından oluşturulan fiziksel bir olgudur. Elektrik akımı ya da temel bir parçacık herhangi bir manyetik alan yaratabilir. Bu manyetik alan aynı zamanda diğer akımları ve manyetik momentleri de etkiler. Manyetik alan her maddeyi belli bir ölçüde etkiler. Kalıcı mıknatıslar üzerindeki etkisi en çok bilinen bir durumdur. Kalıcı mıknatıslar ferromanyetizmadan dolayı kalıcı manyetik momente sahiptir. Ferromanyetizma kelimesinde yer alan “ferro” ön eki demir elementinin isminden türetilmiştir. Çünkü kalıcı mıknatıs ilk olarak “manyetit – Fe3O4” adı verilen demir elementinin doğal bir formu olarak gözlemlenmiştir.

Bilindiği kadarıyla Antik Yunanın Magnesia, günümüz adıyla Manisa adlı bölgesinde M.Ö 2000’li yıllarda bazı kaya parçalarının bazı metalleri  çektiği gözlendi. Bazı metalleri çeken “Kaya parçalarına” “Magnetit” adı verildi. Ayrıca mıknatısın keşfi tarihin önemli anlarından biridir, denizciler mıknatısı yön bulmak amacıyla kullanmışlardır. Bu alanda ilk bilimsel çalışma ise İngiltereli doktor, fizikçi ve felsefeci; skolastik düşüncenin düşmanı William Gilbert tarafından 1600 yılında yapıldı. “De magnete” isimli kitabıyla hatırlanmaktadır. Dünyanın bir mıknatıs olduğunu ve pusulanın ibresinin buna göre şekillendiğini öne süren ilk bilim insanıdır. 

MANYETİK ALAN

Fizikte bazı nesnel ve idare dışı olayları anlatmak için formüller kullanıldığı gibi soyut kavramlar da kullanılır; bir mıknatısın N kutbundan çıkıp S kutbuna girdiği varsayılan çizgilere “Manyetik alan çizgileri”, Manyetik alan çizgilerinin var olduğu bölgeye “Manyetik Alan” denir. 

Bir mıknatısın manyetik alanında mıknatısın etki edebileceği bir metal (Demir, nikel, kobalt gibi) veya bir başka mıknatıs olduğunda bir takım olaylar gerçekleşir. Çoğumuzun bildiği gibi eğer mıknatısın manyetik alanında mıknatısın etki edebileceği bir metal varsa mıknatıs metali kendine doğru çeker. Mıknatısın çekerken uyguladığı kuvvet bazı değişkenlere bağlıdır, bunlar şöyle sıralanabilir.

1. Mıknatısın mıknatıslık yeteneği
2. Metalin metallik özelliği
3. Aradaki uzaklık