SES DUVARI NEDİR?

Ses hızı saniyede 345 metre yol alabilen bir dalga türüdür. Fakat bu hız yüksekliğe ve sıcaklığa göre değişiklik gösterir. Ses duvarı ve sonik patlamaların sebebi de bundan kaynaklanıyor. Çünkü uçaklar ortalama 35.000 fit (10km) yükseklikten uçuyor ve bu yükseklikte sıcaklık, -50° C civarında seyrediyor. Bu da sesin yayılma hızına etki ediyor.

Artan yükseklik ve düşen sıcaklık sesin yayılma hızını saniyede 290 metreye kadar düşürebiliyor. Bunun sonucunda da uçağın hızı sesin hızına yaklaşıyor. Hatta bazı uçaklar sesin hızını bile geçebiliyor. Bilindiği üzere bir F-16 uçağının hızı saniyede ortalama 604 metredir. Yolcu uçaklarının hızı ise saniyede 250 metre civarındadır.

Bir uçak ses hızını aştığında ses dalgaları uçağın arkasından gelir. Bu nedenle ses duvarını aşan uçaklar, görüldükten bir iki saniye sonra seslerini duyurur. Ayrıca uçak motorunun sesi ses duvarıyla birlikte hareket edeceği için ses dalgaları üst üste biner ve titreşimin etkisi de ikiye katlanır. Bunun sonucunda havada bir ses basıncı meydana gelir. Bu basınç kendinden hafif olan nesneleri geriye iter. Uçaklar ve özellikle jetler ses duvarını geçebildiği için bu duvarı deler. Bunun sonucundan kulakları sağır edecek kadar büyük bir ses ortaya çıkar. Sonic boom denilen bu ses büyük bir patlama etkisi yaratır. Bu patlamanın etkisi dediğimiz gibi ses duvarının yıkılmasından kaynaklanmaktadır.

Kaynakça:

https://bilimokur.com/ses-duvari-sonik-patlama/

https://www.haberler.com/ucagin-ses-duvarini-asmasi-nedir-ucagin-ses-13636338-haberi/

https://tr.wikipedia.org/wiki/Ses_duvar%C4%B1

Yorum bırakın